Ik hoor Jan Rotmans (“klimaatprofessor”) bij VI nog zeggen tegen Johan Derksen: “Ja, iedereen heeft recht op zijn eigen meninkje, maar niet iedereen heeft recht op zijn eigen feiten” waarmee hij duidelijk wilde maken dat een mening toch iets anders is dan een feit.
In deze moeilijke politieke en polariserende tijden zonder inspirerende politieke leiders gaan mensen steeds meer twijfelen aan de onderzoeken en de uitkomsten van wetenschappers. Want ja, er zijn altijd wetenschappers “die er anders naar kijken” en een andere mening (ja, u leest het goed) hebben, dus wat is een wetenschappelijk onderzoek nu eigenlijk waard?
Veel mensen vertrouwen de overheid niet meer, snappen de snelle en vergaande ontwikkelingen niet meer of kunnen dat nauwelijks bij houden en zo wordt de steeds ingewikkelder maatschappij “versimpeld” door populistische politici die “de waarheid” wel even simpel aan je uitleggen.
Feit is dat veel niet simpel uit te leggen is, de wereld veel complexer is en we vertrouwen moeten hebben in de wetenschap. Dat onze waarden niet vanzelfsprekend zijn en dat we onze rechtstaat moeten beschermen.
Wetenschap en politiek. Het bijt elkaar steeds vaker, net als wetenschap en geloof elkaar bijten. Het is toch ook zeer beangstigend als je altijd in iets geloofde en de wetenschap bewijst dat waar jij in gelooft gewoon niet zo is. Het is eng omdat je misschien je mening moet bijstellen in deze onzekere en gevaarlijke wereld en dat omarmen is lastiger dan in je eigen geloofsbubbel blijven zitten en te lezen in “jouw krant” hoe het dan wel zit. We horen immers graag onze eigen mening terug in de media. Dat voelt tenminste veilig voor ons. Dat is heel menselijk.
In de politiek zien we hetzelfde principe. Doordat we onze omgeving niet goed snappen, de overheid steeds vaker onbetrouwbaar lijkt is, geloven we niemand meer. De politiek niet. De wetenschap niet en hebben we behoefte aan een sterke leider die ons verteld wat we moeten doen. En die leiders zijn er momenteel niet meer. Nou ja, op de valse populistische autoritaire profeten na die menen de wijsheid in pacht te hebben en meningen tot feiten maken. En zo wordt onze wereld, ons land, onze leefomgeving, steeds onzekerder.
Dan is het aantrekkelijk te kiezen voor zo’n autoritaire “alleswetende” leider of je simpelweg in het geheel niet meer te bemoeien met de politiek en je apathisch en/of ongeïnteresseerd terug te trekken in je eigen bubbel. En ja, dan is er nog een groep. Een groep die radicaal vecht deze deze trends en heel ver gaat in actie voeren. Zo extreem dat anderen daar weer extreem op reageren.
Ik hoef u de voorbeelden niet te geven, maar ik noem alleen wat woorden. Trump, Wilders, het conflict in het midden-oosten, Oekraïne en verder alle oplaaiende conflicten in de wereld. Polarisatie.
En daar schuilt voor mij een groot gevaar. Een groot gevaar voor de democratie. De democratie die kwetsbaar is. De democratie die niet vanzelfsprekend is. De democratie waarvan wij altijd vonden dat dit de basis was van ons vreedzaam samenleven. Steeds meer zie ik mensen twijfelen aan die democratie. Wat is dat eigenlijk en gelden rechten voor iedereen wel? Heel veel vragen en langzaam ondermijnen we onszelf en maken we onszelf, de mensen om ons heen, de maatschappij, kapot. Het einde zou wel eens kunnen zijn dat we geen democratie meer hebben en dat zien we waarschijnlijk pas als het te laat is. Eigenlijk net zoals met het milieu.
Ik kan nog uren schrijven over dit thema en zal er naar verwachting ook nog vaak mee bezig zijn, maar dit is een inleiding voor de ombouw van onze website de komende periode. Een ombouw die bewust heel langzaam zal gaan. Steeds meer zullen we ons gaan specialiseren in dit onderwerp en steeds meer gaan we ons richten op alles over democratie en recht. Met artikelen, links en achtergronden.
We hopen hiermee ook als Zuidplas.net een bijdrage te kunnen leveren aan wat wij als het grootste gevaar zien in onze samenleving: de afbraak van de rechtstaat.