Verzonnen achter een bureau

Afgelopen week publiceerde Hart van Zuidplas een artikel over de ergernissen van het afvaldumpen in Zuidplas en dan met name bij de winkelcentra de Reigerhof en Dorrestein. Inwoners en gemeente ergeren zich mateloos aan het gedumpte- en zwerfafval bij de afvalinzamelingspunten. “Het is een gedragsprobleem” citeert de krant Wethouder Wybe Zijlstra.
En ja, afval dumpen is asociaal, slecht voor het milieu en doet de kosten voor het opruimen en verwerken verder stijgen.

Toch valt er meer dan dit over te zeggen, want het lijkt erop alsof de Gemeente het beleid uitsluitend achter het bureau heeft ontwikkeld en daarmee een zeer beperkte kijk heeft op het afvalprobleem binnen de gemeente.
En het ergste is … dit heeft iedereen aan zien komen. Tijd voor wat achtergrondinformatie.

Leren van grote steden.

Zelfs in de steden is het afvalprobleem niet zo groot als binnen onze dorpen, dus tijd om eens te kijken of het ook anders kan. In steden hebben ze immers veel meer ervaring met dit probleem. Nu woonde ik een tijdje in Zoetermeer en daar is het allemaal prima geregeld.
Je kunt je vuilniszakken onbeperkt in de ondergrondse container gooien. Groenafval in de groencontainer en overal staan units waar je karton, glas en PMD-plastic kunt deponeren. In de winkelcentra zijn elke ochtend schoonmaakploegen en alles ziet er behoorlijk netjes uit.
In elk geval vind je daar vrijwel niets naast containers. Dat zou anders zijn als je voor elke vuilniszak moest betalen! Zoals in Zuidplas.

De vervuiler betaalt. Zo mooi bedacht.

Het was zo mooi bedacht. De vervuiler betaald! Hoe meer vuilniszakken je hebt, hoe meer je betaalt. Das best fair toch?
Maar zoals elk plan wat achter een bureau wordt gemaakt werkt de praktijk soms anders. Containers zitten overvol omdat de gemeente ze niet tijdig leegt. Het plastic wordt eens per 2 weken opgehaald en dat is veel te weinig. Als alleenstaande heb je meestal al een zak per week. Laat staan als je een gezin met kinderen hebt. Dan kun je ook ze netjes zelf naar het brengstation gaan brengen natuurlijk, maar na een aantal keren brengen ga je zelfs voor je plastic extra betalen met je goede gedrag. Het is een illusie te denken dat mensen hieraan gaan meewerken. Voor karton geldt hetzelfde. Je gaat pas papier en karton weg brengen als je veel hebt opgespaard. En daar ga je dan met je auto volgeladen. Container vol. Alles mee terug dan maar weer? Zodra de container vol is ga je niet zo snel meer terug. Dan maar ernaast.
En dat noemt onze wethouder dan “een gedragsprobleem“. In de kern heeft hij gelijk, maar in de praktijk heeft hij kennelijk geen idee!

Handhaving? Die zie je niet op moment van dumping.

Handhaven dan maar? De handhaving is in Zuidplas een lachertje. Er wordt niet of nauwelijks gecontroleerd en zodra het donker is, is er geen handhaver meer te zien, heeft de politie belangrijker zaken te doen en kunnen de burgers rustig hun afval dumpen.
Zo heb ik dat al voorspeld toen dit armzalige idee het licht zag. Ik voorspelde een toename van veel zwerfvuil en dat is nog niet eens het grootste probleem. Dat zwerfafval komt pas als de dumping langer blijft liggen. Dan waait alles de wijk in. Niet zo fijn voor het milieu en het trekt ook veel ongedierte aan. Je kunt de ratten soms door de wijk zien lopen.

De oplossing. Echt niet zo moeilijk als het lijkt.

De vraag blijft hoe je dit probleem dan wel op kunt lossen en dat is simpeler dan je denkt, maar vraagt wel keuzes.
Keuzes die niet gratis zijn en ook niet altijd even “eerlijk” misschien, maar we willen een oplossing dus denk vrij!

Plastic afval. Plaats een container

Allereerst moeten we van die 2-wekelijkse inzameling van PMD af. De zakken waaien hier en daar de straat over en vogels pikken de zakken met etensresten open en al het afval komt op straat. Gevolg: ergernissen door afval, ratten in de straat, zakken die de dag ervoor al buiten hangen en zo kan ik nog wel even doorgaan. Bovendien is de inzameling op deze manier onlogisch. Er staan toch bakken voor glas, papier, textiel en groen? Waarom dan niet voor plastic? Dan kan iedereen zelf zijn zakken daarin gooien. Probleem grotendeels opgelost.
Het scheelt ook vrachtauto’s die af en aan rijden en elke straat aan moeten doen. Lawaai en vervuiling en zoveel meer ellende. Stop hiermee!

Leeg containers frequenter

De grootste ergernis is een volle container als jij netjes je afval in de container wilt doen. Dat is een gemeentetaak. Die weten inmiddels toch wel hoe vaak zo’n container geleegd moet worden? En als er regelmatig papier en karton naast staat … moet dat dus vaker. Is dat zo moeilijk te begrijpen?
Voor de glasbak geldt hetzelfde. Het is gewoon erg gevaarlijk als mensen lege glazen flessen naast de container gaan plaatsen. Ook hier: het mag niet, maar ik begrijp het wel. De praktijk werkt nu eenmaal zo dat mensen hun lege flessen niet weer mee terug nemen.

Laat vuilniszakken onbeperkt weg gooien!

En dit is de belangrijkste! Laat vuilniszakken onbeperkt weggooien. En ja, dan zal er wat meer plastic bijgevoegd worden en ja, het aantal vuilniszakken zal iets toenemen. Verhaal de kosten op de bewoners middels een verhoging van de afvalbelasting, want natuurlijk moet die dan omhoog. De kosten per vuilniszak vervallen dan.
Dat is wel minder eerlijk, maar wees eens eerlijk … bij dumping betaalt u ook voor een ander!

Ik zie regelmatig een mevrouw in de Reigerhof lopen met afval in kleine zakjes. Die zakjes gooit ze allemaal in andere bakken weg in het winkelcentrum. Zo voorkom je ook extra kosten. Dit zijn trucs die mensen allemaal uithalen om niet te hoeven betalen. En dan hebben we nog gelukt dat ze het in elk geval weg gooit in de bakken.
Hef je via de belastingen kun je ook weer fatsoenlijke afvalbakken neerzetten. Die zijn nu weggehaald om te voorkomen dat mensen netjes hun afval in de bak gooien. Ze gooien het dan eerder op straat!

Haal grofvuil gratis op!

Het grofvuil moet door de gemeente gratis worden opgehaald. Dit kun je beperken tot een aantal keren per jaar. Ook deze kosten kun je in de afvalbelasting verwerken. Nu staan er op sommige kruispunten hele bankstellen. Dat lijkt mij niet wenselijk.

Belasting op aanschaf moet flink omhoog!

Ga veel meer belasting heffen op de aanschaf van (onnodige) goederen en pak de winkels aan die teveel plastic gebruiken. Het idee is dat je de belasting al gaat heffen voor de aanschaf van een artikel. Dat wordt wat mij betreft flink verhoogd. Denk eerst eens na voordat je iets gaat kopen.
Dit moet dan landelijk beleid worden natuurlijk want dit kun je lokaal helaas niet goed regelen.

Resumé

Nog even een korte samenvatting voor de oplossing van dit probleem:
– Hef belasting voor de aanschaf. De verwijderingsbijdrage voor witgoed is daar een goed voorbeeld van.
– Plaats op een flink aantal plaatsen in alle omliggende dorpen afvalinzamelingspunten waar je al je huisvuil, PMD (plastic), karton en papier, glaswerk en groenafval kwijt kunt. Alle containers bij de huizen kunnen dan ook weg. Dat scheelt veel ophaalwerk, stank in tuinen en vooral administratieve lasten. Nu moet voor iedereen via een chip worden bijgehouden hoeveel vuil er is geproduceerd. Gekkenwerk.
– Zorg er als gemeente voor dat containers op de inzamelingspunten nooit vol zijn. Leeg ze tijdig!
– Ruim, als gemeente, zwerfvuil zo snel mogelijk op! Het nalaten ervan nodigt uit tot het produceren van nog meer rommel.
– Verreken de extra kosten via de normale afvalstoffenheffingen.
Dat is minder eerlijk want de grotere vervuiler zou meer moeten betalen, maar bij dumping betalen we toch ook allemaal!

Heb je nu zelf een goed plan om het afvalprobleem aan te pakken? Laat het ons dan weten op info@zuidplas.net.
We zullen de beste suggesties gaan publiceren.

Olaf Boezelijn